Bir konuyu merak ediyorum. Bildiğimiz gibi Pardus, yıllar önce özgün (PiSi tabanlı) bir dağıtımdı ve daha sonra Debian tabanına geçti.
Kurumsal kararlılık ve geniş paket desteği açısından Debian’ın harika bir tercih olduğu aşikar. Ancak teknoloji sürekli değişiyor ve diğer büyük tabanlar da (örneğin Red Hat/Fedora veya Arch Linux) yenilikçi yaklaşımlar sunuyor.
Bu bağlamda, Pardus’un gelecekteki yol haritasında, farklı bir temel dağıtım mimarisine geçiş veya Fedora (RPM tabanlı) ya da Arch (rolling-release/AUR tabanlı) gibi dağıtımların çatallarını (forks) oluşturma konusunda herhangi bir vizyon var mıdır?
İleride Fedora tabanlı veya Arch tabanlı Pardus sürümleri görme ihtimalimiz var mı?
Farklı bir paket yönetim sistemine geçiş, resmi olarak hiç değerlendiriliyor mu?
Bu sadece bir merak sorusu, Pardus’u daha da ileri taşıyacak olası yenilikleri hayal ediyorum.
Milli teknolojiler sadece orijinallikle ön plana çıkabilir. Bu görüşüm yanlış anlaşılmasın her şeyi sıfırdan biz yapalım demiyorum. Ancak belirli bir düre sonra bırakın Debian’ı, Fedora, Arch gibi dağıtımların da mimarisi eskiyecek ve yenilikçi bir çözüm gerekecek. Ancak Pardus’a ağırlık verilmeli, kullanıcı ihtiyaçları göx önünde bulundurulmalı ve yenilikçi teknolojiler sunulmalı. Hep söylerim:
Don’t be afroid to mix
bir şeyleri karıştırmadan iyisi olabileceğimizi düşünmüyorum, inovasyon önemli. Gerekeni kadar yabancı teknolojiler kullanırsın, fazlasını almazsın. Biraz da kendi dokunuşunu eklemelisin
Bence, kanıtlanmış bir temel (Debian, Fedora, Arch gibi) üzerine inşa etmekte bir sorun yok. Özellikle Bazzite veya şu an trend olan Cachy OS örneklerinde olduğu gibi, bu temele özgün bir şeyler katıldığı sürece.
Ancak, şu noktaya kesinlikle katılıyorum: Bir ayırt edici özelliğimiz olmalı! Sadece duvar kâğıdı değiştirilmiş bir Debian sürümü, uzun vadede sürdürülebilir bir değer yaratmaz.
Projeye harcanan emeği kesinlikle küçümsemiyorum. Özellikle Nvidia Kurulum Aracı gibi Pardus’a özgü yazılımlar harika bir katma değer sağlıyor.
Açık konuşmak gerekirse, Pardus ulusal bir proje olmasaydı, yine de bu dağıtımı tercih edip etmeyeceğimizi sormamız gerekiyor.
Dişaridan biri olarak bu projeyi desteklemek veya kullanmak için ne gerekli ?
Bu konuda ne yazık ki bir bilgim yok, ancak Pardus için özel yazılımlar geliştirerek, tema ve ikon setleri yaparak katkı da bulunabileceğinizi(-mizi) düşünüyorum, belki de özel pardus sürümleri çıkarmak veya kontrol panelleri gibi işlevsel uygulamalar yazmak iyi olur, keza hangi kurum kullandığı Pardus’a(-ki Pardus kullandığı bile belli değil) yazılımımızı alıp, kullansın? O ayrı bir mesele
Herhangi birşey yapmanıza gerek yok. Pardus devlet kurumları için yapıldı ve temel amaç ekonomi yapmak. Şu anda pardus ekibi gereken herşeyi yapıyor. Bizim gibi ev kullanıcıları da sıkılmasın, yazışsın, psikolojik tatmin sağlasın diye bu forum var. Ana sayfası boş görünmesin diye de gönüllü platformu oluşturulmuş.
Gerçekten gerek yok. Kötü anlamda yazmıyorum. Proje devlete ait. Birşey lazım olduğunda ilgili kuruma talimat verir, ekip de yapar.
Bir yerden kulağıma şöyle çalındı: Pardus’un temel amacı ve hedefi devlet kurumlarıymış. Bu nedenle bize göre değil, kurumlara göre ilerliyorlarmış.
Özetle bunları düşünmenize gerek yok. Devlet ve ekip birlikte hallediyor. Benim anladığım bu.
Esasen bağımsız bir ekip kurularak alternatif dağıtım yapmak da vatana millete yarayışlı olur sadece pardus’a odaklanmamak lazım.
Evelallah biz de boş durmuyoruz!
Belki de @TnAhmt, Projede eksik gördüğü bir şey için böyle bir şey istemiştir. Ancak kabul edelim, Pardus’un amacı gerçekten kurumlar, ancak henüz kullanıcıya odaklanan bir dağıtım olduğunu görmedim(yerli), sonuçta böyle yazılımlar çok ile yarıyor. Ayrıca yazılım geliştiren Pardus diyerek Debian ve Ubuntu’ya da yazılım yapmış gibi bir şey oluyor.
Uzun süredir üzerinde çalıştığım yerli işletim sistemi Biso zaten bu amaçla ortaya atıldı, Bir tek Pardus yok dünyada sonuçta
Birçoğumuz gibi, benim de aklımdan geçmiyor değildi.
Ama bunu böyle duymak, bazı şeyleri yerine oturtuyor ve bazı şeyler daha mantıklı ya da en azından anlaşılır hale geliyor.
Yani, odak noktasının devlet kurumları olması bence anlaşılır — sonuçta oradaki insanları gerçekten bunu kullanmaya “yönlendirebilirsiniz”.
Diğer türlü, ev kullanıcılarının ya da genel kullanıcıların Windows’tan Linux’a geçmesi zaten zorken, Pardus bunu daha da zor diye düşünüyorum.
Tabii ki sanada hak veriyorum.
Yine de iç ses, bu projenin ilerlemesini ve büyümesini arzu ediyor.
Bugün küçük gibi görünen bir adım, yarın nelere kapı aralayabilir bilemeyiz.
Çok pesimist bir yaklaşım da bence doğru değil.
Pardus, günlük kullanım için aslında çok güzel, stabil ve düzgün çalışan bir sistem.
“ortalama kullanıcı” diyebileceğimiz sıradan kullanıcı için her şey mevcut.
Beni rahatsız eden şeyler, Yazılım Merkezi’nin güncel olmaması ve bazı uygulamaların, diğer distrolarda çoktan standart hale gelmiş olmasına rağmen Pardus’a biraz geç gelmesi.
Tabii ki konuşulacak daha pek çok konu var.
Mesela, kernel / yani çekirdeğin güncel olmaması:
Şu anda Pardus 6.1 kernel kullanıyor (Linux Mint 6.14, Debian 6.12 kullanıyor).
+Pardus 23.5’in bu yılın ilk yarısında çıkması planlanıyordu.
(Kaynak: https://pardus.org.tr/en/version-management/
Veya farklı masaüstü ortamlarının (örneğin KDE ya da Cinnamon) olmayışı da başka bir konu.
Linux Mint gibi sistemlerde birçok şeyin ne kadar kolaylaştığını görüyorum.
Görsel ve işlevsel açıdan gerçekten çok iyi bir dağıtım.
En azından oradan bazı şeyler örnek alınabilir (örneğin Nvidia sürücü yöneticisinde olduğu gibi).
Kısaca söylemek gerekirse, ben bu projeyi potansiyeli çok yüksek görüyorum ve bu potansiyelin de değerlendirilmesini isterim.
Devlet destekli bir proje olması sebebiyle gerçekten başarılı olabileceğine inanıyorum (ya da inanmak istiyorum).
Bağımsız bir ekip kurularak alternatif dağıtım yapmak ne kadar mantıklı olur… o da ap ayrı bir konu.
Yok, pesimist düşünmüyorum aslında. Pardus, bugüne kadar benim kullandığım dağıtımlar arasında abartısız “en sorunsuz” dağıtım. Hiç abartmıyorum. Ne ubuntusu, ne mint’i, ne zorini, ben hatırlayamadığım birçok dağıtım denedim, bir çoğunu uzun süre kullandım. Sorunlarına o kadar alışmışım ki Pardus’a geçince rahat ettim. Kimseyi yağlayıp ballamıyorum. İyi iş çıkmış.
Debian, tutarlılığa önem verip, sürüm olarak arkadan gelen bir dağıtım. Yazılım deposu da öyle. Fakat şunu sormalıyız: Herşey en yeni sürümde olmak zorunda mıdır?
Ben hayır diyorum. Bu güncelleme muhabbetleri yüzünden çok sorunlar yaşıyorum. GIMP, en çok kullandığım olmazsa olmaz yazılım. Her yeni sürümde başka bir saçmalık, başka bir bug ortaya çıkıyor. Eski sürüme de geçemiyorum (flatpak dahil). Halbu ki eski sürümde ne kadar mutluydum…
Şu anda güncel ETAP’da bile birçok sorun var. Şikayetler geliyor. Bundan önce de şu hoca’nın yaptığı iso’yu indirin diye muhabbetler dönüyordu. O iso çok eskiydi. Ama sorunsuzdu.
Peki yeni sürümler sorunlu muydu? Hayır.
Devlet ekibi görevlendirmiş. Görevleri gereği güncellemeler yapmak ve yeni sürümler çıkartmak zorundalar. Bir tarafta bu var. Diğer tarafta da bu yeniliğe uygun olmayan tahtalar var. Z-kitaplar yeni wine sürümüyle açılmıyor. Şu olmuyor bu olmuyor. Bunlar ekibin baştan planladıkları şeyler değildi. Şimdi ise öğretmenler sorun için yardım istiyor.
Söyleyeceğim, yenilemek her zaman modernleşmek demek değil. “Çalışıyorsa tamir etme” amerikan atasözü. Ama bir taraftan da güncellemen gerekiyor? E ne yapacağız? Bunlar hep yazılımcılığın sorunları.
Harika olur. Her yeni ortaya çıkan dağıtım, Türkiye’mizin artılarının yanına yeni artılar koyar. Şuraya bakın, adamlar boş durmamışlar.
Seçenek var:
1 . Pardus’a Bağımlı: Çok yanlış, hayat Pardus’dan ibaret değil, Ubuntu var, Fedora var Arch var… Ya da Windows ve Linux var, ayrıca yazılımları Pardus için adlandırmak yanlış, Ubuntu ve Debian gibi Pardus’a benzer dağıtımlara da yazılım üretmiş oluyoruz, bir de aur gibi depolara yazılımı koymamız gerek
2 . Orta: Doğru olan, hem Pardus’a destek veren, hem de diğer dağıtımları, teknolojileri, kullanıcıları unutmayan olmaktır.
3 . Pardus Düşmanı: Hobaaa! açık söyleyim, gıcık olurum. Sırf Linux dağıtımı diye şu KALIPLAŞMIŞ ama anlamsız sözlerle başta Pardus, sonra tüm Linux’u kötüleyenler:
“Terminal bağımlısı olmak istemiyorum!”
“Arayüzüne bak rezalet”
“Açık kaynak nedir? Saçma sapan şeyler”
“Oyun oynanmaz ki onda”(Ha bakın nasıl oynanmaz: Nolduuu?)
böyle şeyler işte. Umarım orta seviyede oluruz.
