Merhaba. Windows tan Pardus a yeni geçtim. Her şey iyi hoş ta kurulum yapmak bir eziyet. Windows ta kurulum yapmak için .exe uzantılı dosyaya çift tıklamak yeterliydi. Gerisini program kendisi yapıyordu. Fakat Pardus’ta kurulum yapmak için terminal açmak ve bir takım kodlar yazmak gerekiyor. Kodların nasıl yazıldığını, nerede ne zaman yazıldığını bilmiyorum. Mantığını da bilmiyorum. Mesela bir dosya için terminali dosyanın bulunduğu yerde açmak gerekiyormuş zannedersem. Pardus paket yükleyici gördüm. Zannedersem .deb uzantılı dosyaların kurulumunu gerçekleştiriyor. Tüm programlar neden deb olarak kodlanmıyor? Bu şekilde olursa Linux a geçiş daha kolay olur diye düşünüyorum. Bunun böyle olmamasının bir başka sebebi mi var acaba?
Merhaba.
Pardus Paket Kurucu ile .deb kurulumu yapılabiliyor. Ayrıca appimage uzantılı kurulum dosyalarını kolayca kurup, sisteme entegre edebileceğiniz AppImage Başlatıcı uygulaması var. Pardus Yazılım Merkezi kullanarak pek çok yazılımı rahatça kurabilirsiniz. Synaptic ile de çoğu pakete görsel olarak ulaşabilirsiniz.
Terminal her zaman gerekmiyor ama kullanışlıdır aslında.
Paket aramak için:
apt search paket_adi
Peket yüklemek için:
sudo apt install paket_adi
ve parolanız. Çok zor olmasa gerek.
7 Beğeni
Merhabalar.
Linux’ta program kurmanın birkaç yolu var.
-
Pardus Yazılım Merkezi’nden kurmak: Eğer kurmak istediğiniz program Pardus depolarında varsa tek tıkla kurma işlemini yapabilirsiniz.
-
DEB paketiyle kurulum yapmak: Kurmak istediğiniz programın DEB paketini internet üzerinden indirebilir ve Windows’taki exe dosyaları gibi tıklayarak kurabilirsiniz.
-
SH uzantılı dosya ile kurmak: Kurmak istediğiniz program, SH uzantılı bir dosya olarak paylaşılmış olabilir. Bu tür dosyaları kurmak için dosyanın bulunduğu klasörde terminali açıp aşağıdaki işlemleri yapmanız yeterli
chmod +x kurulumDosyasininAdi.sh
sudo ./kurulumDosyasininAdi
İkinci adımda .sh şeklinde uzantıyı yazmamanız gerekiyor.
- Synaptics üzerinden kurulum: Synaptics Paket Yöneticisi üzerinden kurmak istediğiniz paketi arayıp, sağ tıklayıp “Kurulum İçin İşaretle” dedikten sonra üst kısımda yer alan menüleri kullanarak kurulum işlemini bitirebilirsiniz.
Terminal ekranından kurulum yapmak ilk başta sizi zorlar ama zamanla alışırsınız. Ayrıca birçok programı Pardus yazılım merkezinde bulabilirsiniz veya internet üzerinden DEB paketi olarak indirebilirsiniz. Yani terminal üzerinden kuracağınız program sayısı fazla değil.
4 Beğeni
Windows da Windows store kurdu. Appleda zaten appstore var. Pardus ve diğer (linux tabanlı) işletim sistemleri de böyle bir yapıya geçiş yapıyor. Bu sayede telefonlardaki gibi tek tıklama ile programlar kurulacak. Pardus uygulama merkezi, flatpak, snapcraft bunlardan önde gelenleri.
3 Beğeni
çok sağolun…işte bukadaaaaaar…kolaaaaayy.! 
.deb paketini indirdiğinizde Pardus Paket Kurcu ile kurabiliyorsunuz. Oldukça rahat oluyor o, hatta .exe, .msi gibi Windows kurucularından daha pratik gibi duruyor.
Ayrıca .deb bir pakettir, depo dışından gelen uygulamalar genellikle kurulur. Depoda olanları uçbirimden kuruyoruz ya da programın derlenmesi gerekiyordur, kaynak koddan derleme işlemi esnasında uçbirim kullanılır ki bu biraz işin ileri boyutu.
Genel olarak uygulamalar için mağaza yeterlidir ama bazı arayüzsüz programlar, bağımlılıklar vs. için paketlerin kurulumunda uçbirim kullanılır.
Tercihen Pardus Yazılım Merkezi’ndeki yukarıdaki sekmeden Pardus değil de Depo seçeneğini seçerek depolardan kurulum yapabilirsiniz. Bu işlem için genel olarak uçbirim tercih ediliyor ama arayüz ile buradan da yapabilirsiniz:
Uçbirim üzerinden sudo apt install paketismi ya da Yazılım Merkezi üzerinden Depo kısmına gelerek paket ismini arayabilirsiniz ama dediğim gibi paket indirilecekken genel olarak uçbirim tercih ediliyor. Burada şöyle bir parantez açmak isterim, mesela OBS uygulamasını yazılım merkezinden indirebileceğiniz gibi uçbirimden de indirebilirsiniz (sudo apt install obs-studio). Yazılım merkezi, depodaki arayüze sahip seçkin uygulamaları gösterir size. Depoda ise arayüzlü, arayüzsüz, bağımlılıklar falan karışık, hepsi bir aradadır.
Depo ne derseniz depo, Pardus yazılımları kaynak kodundan derleyip paketleyip depoya atıyor ve biz de buradan indiriyoruz. Güvenli bir indirme için Pardus’un depolarını kullanabilirsiniz.
Sistem kararlılığını bozmamak adına öncelikle depo tercih edilir, başka sebeplerden dolayı Pardus depolarının dışından da kurulum yapılabilir ki bunlar bahsi açılan .deb’ler oluyor. Bu paketleri de Pardus Paket Kurcu ile rahatlıkla kurabilirsiniz. Tabii ki isteğe bağlı olarak .deb paketini uçbirim üzerinden de kurabilirsiniz, şöyledir:
sudo dpkg -i paketismi.deb
.deb’in uçbirim ile kurulma işlemi genellikle paket kurulamadığı zamanlarda hata mesajını görmek için kullanılıyor. Fark ettiyseniz Pardus’a kurduysanız neredeyse bütün uygulamalarda lisans sözleşmesi yoktur. Çünkü bu uygulamalar özgür yazılımlardır ve isteyen dilediği gibi kullanır. Tabii ki arada tek tük lisanslı yazılımlar da vardır ama çoğunluğu özgür yazılımlar oluşturur. Çünkü Pardus’un kullandığı Linux çekirdeği de özgür bir yazılımdır ve diğer uygulama yazarları da bu özgür yazılım düşüncesini Linux’a uygulama yazarken sürdürmüşlerdir. Pardus da bir özgür yazılımdır. Dileyen kodlarını inceleyip dilediği gibi kullanabilir.
Mesela Pardus Paket Kurucu uygulamasının kaynak kodlarına şuradan bakabilirsiniz: kaynak kodları
Uygulamalar derlendiği için sistem dosyalarından bakabildiğiniz dosyaların kodlarını göremezsiniz. Derlenmemiş olan yani ham olan kaynak kodlarına bakmanız gerekir çoğu zaman.
.deb’e bir alternatif olarak Flatpak ve AppImage
Öncelikle AppImage’den başlıyayım; bu appimageler de büyük nimetlerdendir. Kurulum gerektirmeksizin çift tıkla açılabilirler. Tek dosya vardır ve bunu çift tıklar uygulamayı çalıştırırsınız kurulum yapmadan.
Bir diğeri olan Flatpak ise çalıştırılmak için başka bir programa ihtiyaç duyar ama bu program dışında bağımlılık vs. de gerektirmez. AppImage de öyledir. Flatpak dosyalarını bu uygulama sayesinden toplu bir şekilde yönetebilirsiniz. Depodaki uygulamalar güncel sürümleri değil de sistem kararlılığı açısından birkaç sürüm arkadan takip ederler. Flatpak ve AppImage’ler sitelerinden indirildikleri için uygulamaların güncel sürümlerini depoya gelmesini beklemeden kullanabilirsiniz. Tabii ki sistem kararlılığı açısından depo tavsiye edilir. Bu arada Flatpak’leri bu uygulama yöneticisinden açmanız gerekiyor. İndirdiğiniz uygulamaları toplu bir yerden yönetmek isterseniz Flatpak tavsiye edilir.
Epey yorduk sizi de, inşallah faydalı olmuştur. Okuduğunuz için teşekkür ederim.
Selâmetle
3 Beğeni
1- Programların .deb kurulumlarını .exe dosyalarını yaptığınız gibi internetten bulup indirip kurabilirsiniz. Örnek teamviewer.exe değil de teamviewer.deb oluyor burada da. Yine sitesinden indiriyorsunuz.
2- İlk başlayanlar bu durumla hep karşılaşır ama yaklaşık 7-8 aydır pardus kullanan biri olarak söyleyeyim, terminale alışınca diğer yöntemleri çok kullanmak istemiyorsunuz. Çünkü terminal çok daha pratik geliyor. Bir örnek vereyim. Normalde her programı tek tek tıklayıp kuruyoruz değil mi? Terminalde değil. 
sudo apt-get install teamviewer zoom gimp şeklinde, install kelimesinden sonra aralarında boşluk bırakarak programların adını yazıyorum. Onlarca programı tek tık ile topluca kuruyorum. Hatta yarım sayfa kod yazdım, bir daha format atarsam sadece bu kodu kopyala+yapıştır+Enter ile çalıştıracağım, tek tık ile 20 kadar programı kuracak, bilgisayarı güncelleyecek, diğer bazı gerekli ayarla ve düzenlemeleri yapacak, yedeklediğim dosyalarımı yeniden bilgisayara kopyalayacak, kullandığım kısayolları tekrar ayarlayacak…
Sadece biraz alışmak için zaman gerekiyor. Sonuçta aynı android alt yapıyı kullandığı halde, telefon markası değiştirdiğimizde bile alışana kadar o kadar sıkıntı yaşıyoruz, işletim sistemi değişince bu kadar farklılık çok normal.
3 Beğeni
Bu konu son yanıttan 10 gün sonra otomatik olarak kapatıldı. Yeni yanıt girilmesine izin verilmiyor.