Merhaba, fark etmişseniz yoğun şekilde Linux yazılımlarının çevirisini yapıyorum. Gördüğüm kadarıyla Pardus tarafında Pardus mağazasına Flatpak paketleri ile ilgili destek eklenmesi konusunda bir isteksizlik var.
Şahsen hem Flatpak hem de Snap paketlerinin Linux ekosisteminin geleceğinde güzel yerlere geleceğini düşünüyorum. Şimdi bile geldikleri mesafe inanılmaz.
Şu an baktığımda Flathub deposunda 3.853 paketin varolduğu görülüyor. Flathub-beta deposunda ise 534 paket bulunuyor. Bu paketlerin bir kısmı henüz ana depoya alınmamış paketler, çoğu ise ön sürüm olarak önce beta deposunda yayınlanmış paketler.
GNOME gecelik sürüm deposunda 94 resmi flatpak paketi, KDE gecelik sürüm deposunda 191 resmi flatpak paket bulunuyor. Çok yaygın olmayan Elementary masaüstü resmi deposunda ise 156 flatpak paketi var.
Snap tarafında çok net bir sayı bulamadım. Pardus’un geleceği için sizce Flatpak paketleri ile ilgili nasıl bir yol izlenmeli?
Mesela:
Plan 0 (hiç değişiklik yok)
Flatpak paketi kurulmamış gelir. Kullanıcılar isterlerse kurar.
Pardus mağazası da Flatpak ve Snap desteği sunmaz.
Plan B (en temel Flatpak ve Snap desteği)
Flatpak paketi kurulmamış gelir. Kullanıcılar isterse kurar.
Pardus mağazası Flatpak ve Snap paketlerini eklenti olarak destekler ve bu paketlerin resmi desteğinin olmadığına dair uyarı barındırır.
Bu eklentilerin kurulması ve depoların eklenmesi için çeşitli komutların girilmesi gerekir.
Plan C (yarı kullanıcı dostu)
Flatpak paketi kurulu gelir
Pardus mağazası Flatpak ve Snap paketlerini eklenti olarak destekler ve bu paketlerin resmi desteğinin olmadığına dair uyarı barındırır.
Bu eklentilerin kurulması ve depoların eklenmesi için çeşitli komutların girilmesi gerekir.
Plan D (tam kullanıcı dostu)
Flatpak paketi kurulu gelir.
Pardus mağazası Flatpak ve Snap paketlerini eklenti olarak destekler ve bu paketlerin resmi desteğinin olmadığına dair uyarı barındırır.
Flatpak depolarını etkinleştirmek için hiç bir komut girmeye gerekmez (Arayüzden Flathub, GNOME, KDE ve diğer depolar etkinleştirilebilir.)
Plan E (kamu yaklaşımı)
Flatpak paketi kurulu gelmez fakat Hoş Geldiniz ekranından seçim yapılınca kolayca kurulur
Pardus mağazası Flatpak ve Snap paketlerini eklenti olarak destekler ve bu paketlerin resmi desteğinin olmadığına dair uyarı barındırır.
Başlangıçta Flatpak veya Snap desteği aktifleştirilirse ilgili eklenti ve depolar da etkinleştirmek için seçenekler sunulur. Bu depolar daha sonra Pardus mağazasından da arayüz aracılığıyla düzenlenebilir.
Selamunaleyküm
Şu an bir çok dağıtım kendi mağzalarında hem resmi sürümü hem de flatpack sürümünü yayınlıyor kullanıcı özel isterse uygulamayı flatpack ile yüklüyor. bence olması gereken bir şey.
.
Çünkü artık tüm paketler dağıtıma özel çıkartılmayabiliyor örneğin bootle, kdenlive(flatpack ve appimage var), vakti salah gibi.
.
ve güncellik açısından da Pardus debian tabanlı olduğu için güncellemeleri geç alıyor.
.
Güvenlik açısından bakacak olursak flatpack ile yüklediklerimiz sisteme direk erişemediği için sistemi bozacak bir durum da genellikle olmuyor ve flatsel ile neye erişeceğini ayarlayabiliyoruz.
.
Son olarak ne zaman Pardus kursam ilk yüklediğim uygulamalardan biri flatpack mağazası oluyor
benim seçimim D olurdu
Kararlı sürümlerden ziyade daha güncel paketlere erişmek isteyen kullanıcılar için diğer seçeneği tercih eden kullanıcıları da göz ardı etmeden izlenebilecek güzel bir yol.
“Flatpak desteği gelmeli lakin snap asla gelmemeli sistemi kararsız hale sokabilir . vede sunulan planın D ve E seçeneği arası bişi olursa iki kesim içinde iyi olur seçilirse tam kurulur seçilmezsede kurulmaz esası.”
Plan - C gayet mantıklı duruyor. Kolaylık sağlayacak bir çözüm. Çünkü diğer dağıtımları kullanırken bazen hızlı ve adaptif bir şekilde “snap instal …” yazmak bu kolaylığı ve rahatlığı sağlıyor.
Hâlihazırda Pardus’un uygulama mağazasından yazılımların Flatpak sürümleri yüklenebiliyor.
Yüklemeden önce yükleme kaynağını seçip -birden fazla kaynak varsa- istediğimiz kaynaktan yükleyebiliyoruz.
Kemal bey GNOME Software veya Yazılımlar diye çevirdiğimiz uygulamada bu özellik bulunuyor fakat Pardus Software Center uygulamasında böyle bir özellik bulunmuyor.
Bu özelliğin eklenmesi için dikat çekmeye çalışıyorum.
Flatpak uygulamalarını doğrudan apps.pardus.org.tr’ye .pardusapp şeklinde eklemek.
Artıları
Uygulamalar üzerinde denetim.
Yeni bir sistem kullanılmadığı için uygulaması daha kolay. .pardusapp dosyaları aslında depodaki uygulamaların paket ismini içerir. Bu durumda .pardusapp'i işleyen (parser) yeni bir bileşen yazılması gerekir ki burada dosyaya eklenecek tek satır Flatpak=True/False'dır. Bunu yapmak kolay olmalı.
Eksileri
Her paketi doğrulayıp teker teker .pardusapp paketi oluşturulması gerekiyor.
Flatpak paketlerini AppStream kullanarak listelemek.
Artıları
Yazılımlar veya Keşfet gibi uygulamalar bunu kullanır.
Uygulama çeşitliliği boldur.
Eksileri
Depolar Pardus tarafından denetlenemez.
Bu yeni bir tanımlama dosyası (.appdata.xml) kullanmayı gerektirir.
Flatpak ile kendi depolarınızı oluşturmak mümkün. Ama amaç geliştiricisinin niyet ettiği şeklinde sunulması olduğu için yeniden paketlenmesi bir dezavantaj oluşturuyor.
Bir ara yöntem olarak Flathub yine desteklenebilir ama beyaz veya karaliste oluşturulabilir. Yani uygulama sadece izin verilen uygulamaları listeler veya karaliste mantığında karalisteye alınmış uygulamaları arayüzde göstermez. Fedora bir ara bunu yaptı fakat çok eleştiri aldığı için bundan vazgeçti.
Benim amacım zaten uygulamaların güncel sürümlerine son kullanıcıların sorunsuz erişebilmesi. Debian gibi yavaaaş ilerleyen bir süreç ve sonrasında stabil sürüm diye ilerlemeden kalan sürüm mantığından öteye geçilebilmesi.
Flatpak ve Snap paketleri sistem paketleriyle de çakışmadığı için kolayca kurulabiliyor veya kaldırılabiliyor.
Snap tarafında Ubuntu kontrolü yüksek olduğu için en azından Flatpak için bir destek olması konusunda geliştiricilerin dikkatini çekmeye çalışıyorum.
Onlar da kamu tarafında nasıl bir beklenti olduğunda takılıyorlar.
Malesef Pardus şu anki mantığıyla hem kamuyu hem son kullanıcıyı memnun etmeye çalışırken zorlanıyor. Flatpak desteğinin eklenmesi kamuya stabil sürüm ve uygulamalar sunarken son kullanıcıya da güncel uygulama ve sürümlerini kullanma imkanı sağlaması sebebiyle memnuniyet oranını artırır diye ümit ediyorum.
Pardus her zaman ülkemizdeki Linux ekosisteminin öncü ve dinamosu olmuştur. Fakat konuyu sadece kamu tarafıyla yorumlarken ileri görüşlülüğünü kaybedip eskide takılı kalıyor. Ülkemize matbaa gelirken de hattatlar aç kalacak diye geride kalmıştık. Fırsatları kaçırmamamız lazım. Flatpak ve Snap paketleme sistemleri Linux tarafı için güzel bir fırsat sunuyor.
Bence kök sistem .deb diğer tüm uygulamalar flatpak olarak olmalı.
Pardus mağazasındaki tüm uygulamalar flatpak olarak paketlenmeli.
Her pardus sürümünde yeniden yeniden deb paketlemeye ne gerek var ki?
Elementary, endlessos bence bu işi güzel yapıyor.
Harbiden doğru. Gnome Software ile karıştırmışım 
