Sizce yapay zeka insanların ağırlık vermesi gereken bir konu mu? Yoksa değil mi (nedenleriyle birlikte)?
Ayrıca siz, ülkemizin yapay zekâda neler yaptığını düşünüyorsunuz? (Sanırım Milli Eğitim Bakanlığı MEBİ adında bir platform yapmış. İçinde “Kanka” adında bir bot var. Ancak Google’ın yüksek kaliteli video üretme botları, Claude’un kod yazma becerisi ve LLaMA’nın hızı ile kalitesi göz önünde bulundurulduğunda MEB’in “Yapay zekâ yaptık” diye her yerde duyurması pek doğru değil gibi. Yanlış anlamayın.)
Cevaplarınızı bekliyorum! (konuya uygun kategori bulamadım gibi umarım yanlış değildir?)
Yapay zeka muhabbetinin aşırı derecede abartıldığını düşünüyorum (özellikle firmalar tarafından). Sanki yoktan var olmuş gibi gösterilip benzer şeyleri süper teknoloji diye önümüze ısıtıp ısıtıp veriyorlar. Makine öğrenimi, yapay sinir ağları, vs. şeyler yıllar önce geliştirilip kullanılan şeyler. Günümüzde trend olan ve yapay zeka denilen şey ise LLM denilen yazdığınız şeye göre iş yapan sohbet botları.
Makine öğrenimi, YSA gibi şeylerin önemli bir kullanım alanına sahip olduğu açıkça görünüyor. Bunlar olmadan görüntü tanıma, ses tanıma, metin işleme gibi şeyleri yaptırmak imkansız resmen. İnsan zekası gerektiren işleri dakikalar içinde yaptırabiliyorsunuz yapay zeka sayesinde. Bu açıdan baktığımızda yapay zeka günümüzde önemli bir yere sahip.
Ama iş firmalara geldi mi işi tamamen şova döküyorlar. Alıyorlar ChatGPT veya benzeri LLM’in API’sini, yapıştırıyorlar kendi ürünlerine. Sonra “AI” etiketini yapıştırıp sanki atomu parçalamışlar gibi bahsedip sunuyorlar. Bir fare düşünün, bir firma bunu yapay zeka var diye satıyor. Yapay zeka diye bahsettikleri şey ise üzerine bir buton koyup basınca ChatGPT’yi açıyor. Malum yapay zeka trend olunca yatırımcı toplamak için böyle saçma sapan şeyler yapıyorlar. Benim karşı olduğum şey tam da bu. “AI” terimi iyice pazarlama kelimesi oldu. Yapay zeka sadece LLM’den ve ChatGPT, Gemini gibi yazdığınız şeyleri yapan botlardan ibaret değil.
Başlığa yanıt veriyorum: benim hayatımı (sağlığımı) kurtarmışlığı var. İnsanın yapamadığını yaptı ve ciddi bir tehlike atlatmamı sağladı. Hikaye çok uzun ve özel.
İnsanların ağırlık vermesi gereken bir konu olup olmaması durumuna gelince, bu yoruma biraz kapalı bir konu. Tamam? Kullanmayın? Ağırlık vermeyin? Geride kalırsınız ki? Ben ilerlerim. Benim gibiler ilerler, kullanmayanlar da bize göre yontma taş devrinde kalır bu kadar basit.
MEB’in ya da diğer kuruluşların şimdilik neler yaptığıyla ilgilenmiyorum. Eğer baştan oluşturmuyorlarsa zaten olay siyasi, söylememe gerek yok. Din gibi kullanılıyor böyle şeyler.
Kesinlikle haklısınız:
İnsanların Yapay zeka dedikleri o ChatGPT, görüntü tanıma, robotik, ses işleme gibi alanları gölgede bırakıyor. En beğendiğim yanı ise fazla abartamalarını yazdığınız bölüm:
Google Gemini’nin tam sürümünü hatırlamıyorum ama bir insan resim çizerken adım adım görselleri tanıyor ve yorumluyordu canlı, o zamanlar böyle bir teknolojisi yoktu halbuki, hatta tesla’nın robotu optimus’a çamaşır katlıyor diye gösterdiler, ancak birinin onu kontrol ettiği çok belliydi.
Özellikle kullanmayanlar geride kalacak yorumun çok yerinde, bu şuan çok açık bir şekilde gözlerimizin önüne serilen bir konu. Kurumlara lafım çok var etmeyeceğim, belki geri de kalınca hayatından şovdan değil gerçekten oluştuğunu anlarlar
Burada yapay zeka olarak neyden bahsettiğinizi bilmiyorum. Ama buradan iki ayrı anlam çıkarabilirim ve ona göre yorum yapabilirim:
Eğer ürünlerde yapay zeka algoritmalarının kullanılmasından bahsediyorsanız evet, bazı konularda yapay zeka algoritmaları harika işler çıkartabiliyor. Spotify, TikTok gibi platformlarda zaten böyle algoritmalar var. Sadece önceki bahsettiğim bazı firmalar gibi saçma sapan etrafa bağırarak söylemiyorlar bunları. Savunma sanayi gibi alanlarda da önemli bir yeri var. Görüntü işleme olmadan kendi kendine bir şeyler yapabilen üst düzey robotlar, otonom araçlar yapmak şu an hayalden ibaret.
Ama eğer ChatGPT gibi LLM’leri ve bunları kullanarak iş yaptırmaktan bahsediyorsanız buna katılamayacağım. Ticari olarak zaman = para olduğu için ve işi neyle yaptığınızın pek bir önemi olmadığı için LLM’e bir şey yaptırmak cazip geliyor ama bunu yaparak kendinizi LLM’e bağımlı hale getiriyorsunuz ve, öğrenme ve araştırma yeteneğinizi yitirmeye başlıyorsunuz.
Bu tarz konularda LLM’leri yardımcı olarak kullanmak gerekiyor. Asla tüm işi ona yaptırmamak gerekiyor. ChatGPT gibi LLM’ler yüzünden öğrenmenin ve araştırma yapmanın gereksiz olduğu algısı çıkmaya başladı artık. “Yapay zeka uygulama yapabiliyor artık. Programlama dili öğrenmeye ne gerek var?” gibi düşünceler ortaya çıkıyor. Yapay zeka sadece insan zekasını taklit eder. Onun yerine asla geçemez. Kod yazan LLM’ler çıksa bile bunları kontrol edecek, kodları düzenleyecek ve uygulayacak yazılımcılara hala ihtiyaç olacaktır. Etrafta söylenen “Yapay zeka yazılımcıların, mühendislerin yerini alacak” gibi söylemler benim gözümde abartılı ve gerçek dışı.
LLM’lerin bir diğer sıkıntısı ise yasallık. Bu LLM’ler internetteki bir sürü siteden veri topluyor. Ama bu yaptıkları telif hakkı ile ters düşüyor ve zaten OpenAI gibi yapay zeka firmaları şu anda bir sürü dava ile boğuşuyor. Böyle olunca bizim LLM’e yaptırdığımız bir resmin, kodun, vs. başkasına ait bir şeyden alınma riski ortaya çıkıyor. Benim gözümde fikri mülkiyet yasalarının kaldırılmadığı sürece LLM’lerin tamamen yasal bir zemine gelmesi mümkün değil. LLM’e yaptırılan bir şeyi kullanmak şu anda gri alanda kalıyor.
Güzel bir noktadan yakalamışsınız ama ben yazılım anlamında demedim.
Amatör düzeyde elektronikle de uğraşıyorum. Elektronik konusunda bilmediğim birçok şeyi öğreterek kendi çapımda çağ atlamamı sağladı. Yıllaca sürecek bir zaman diliminde öğrenebileceğim birçok şeyi sadece birkaç sohbet promptunda öğrendim ve gerçekten birden bire gözüm açıldı. Yanlış bildiğim birçok şeyi düzeltmemi sağladı.
Örnek: lityum piller ve diğer pil türlerindeki şarj aşamalrını yanlış bildiğimi farketmemi sağladı ve düzeltmekle kalmayıp, akademik verilerle beni yükseltti. Bu bilgiler, başkalarının programlama ile yapabildiği şarj devrelerini analog yöntemlerle yapabilmemi sağladı. Yaptığım birçok devreyi bredboardda test ederek doğruluğunu onayladım. Teorilerim ispatlandı(daha önce denenmemiş yöntemlerdi). Ve bunlara benzer birçok şey.
Yani evet, bazı konularda tembelleştirdiği doğru, ama bir taraftan da beni dik bir öğrenme eğrisiyle ilerletti. Daha önce hiç, bu hızda öğrenmemiştim.
Gereksiz detay:
Ona yazdırdığım bir kodu incelemek muazzam bir haz veriyor. Kodu incelerken neyi nasıl yaptığını anlamaya çalışıyorum ve herşey çok mantıklı ilerlediğinde bunu görebiliyorum. Hatta yarım yamalak kod bilgimle koda müdahale edip sonuçları gözlemlemek harika oluyor. Bundan sadece 3-4 ay önce hiçbir şey yapamazken, başkalarına yapmaları için yalvardığım kendi yazılımlarımı yapıp şimdi keyfini sürmekle kalmıyor, bir de orada burada insanlıkla paylaşmanın zevkini yaşıyorum. 20’den fazla program ortaya çıkarmışım ve bunların tamamı şahsi ihtiyaçlarımla ortaya çıktı.
Teknolojinin ne kadar ilerleyeceğini bilmiyoruz ve “Yapay Zeka hep ona yardımcı olacak bir insana sahip olacak” görüşü bana göre çok kesin sanılan bir ifade ancak yanlış. Bu konu da bir kesinlik sunamayız. Ancak diğer argümanlarınız gayet yerinde
MEBİ denen proje, ders içeriklerinin sisteme girilmesiyle oluşturulan, öğrencinin seviyesini tespit edip ona göre bir program dahilinde özellikle bilmediği konulara daha çok odaklanmasını sağlayan bireyselleştirilmiş öğretim sistemi olarak planlanmıştır. İçeriğinde yapay zeka kullanılmaktadır. Yeni bir yapay zeka motoru yaptık demiyorlar zaten, yapay zeka kullanılarak hazırlandı deniyor. Haliyle MEB’in söylemlerinde bir problem yok. İnsanların beklentileri ve olaylara bakışlarında problem var.
Olaylara bakış biçimlerinde bir sıkıntı var diyorsunuz ve aynısını siz yaşamışsınız.
Mebi platformu çok güzel, amaca yönelik. Benim derdim onunla değil, bu yorumunuz ne kadar dağınık okuduğunuzu gösteriyor.
Asıl derdim, okullara astırdığı afişlere yapay zeka desteğini vurgulaması, tanıtım da yapay zea destekli demesi, içindeki Kanka botuna çok önem vermesi gibi davranışları, ortada Gemma-1B.Q4_K_M botundan bile daha iyi bir bot yokken ve yapay zeka desteğine önem verilirken nedense o destekler gözükmezken bunu eleştirmemem kabul edilemez
Eğer amaç sadece bireyselleştirilmiş eğitim vermekse, neden piyasada zaten var olan ve performansı kanıtlanmış bir açık kaynaklı modeli (ya da API’yı) kullanmak yerine, daha düşük performanslı bir bot geliştirilip, bu kadar büyük bir ‘YZ yaptık’ şovu yapılıyor?
Ellerinde imkan var, eğer bu yapay zeka destekli eğitimin bir şovdan ibaret değil de teknik olduğunu anlamazlarsa eğitim geleceğimiz sorgulanmalıdır.
Start-UP’lar bile GPT, gemini API kullanıyor veya varsayılan bir açık kaynak modeli fine tuning yapıyorken
devlet destekli, sağlam altyapılı, yüksek gelirli Milli Eğitim Bakanlığı nasıl bot geliştirdik diye gösteri yapıyor?
