5.000 işlem == 1 Satır…
… yada 5 ömür == 1 Dakika.
Bazı işlemleri, bir değil beş ömrünüz de olsa, “Teknolojiyi” (doğru) kullanmadan yapamazsınız (burada Teknoloji == Uçbirim || Kabuk || Komut satırı || Komut || Regex anlamına geliyor). Bu Teknolojilerin kullanımına bir giriş yapalım.
Soru:
➊ Mesela, 500 bin dizede, 5 milyon “değiştirme” (substitution) işlemini kaç zamanda yaparsınız?
➋ Peki ya “Teknolojiyi” kulanarak?
Cevap:
➊ Denemedim hiç. Hesaplamasıda çok zor (işlemlere, araçlara ve çalışma tekniğine/performansına bağlı).
Ama, tahminen Uzuuuun bir süre.
➋ Denedim çoğu kez. Hesaplaması üç aşağı beş yukarı mümkün (işlemlere/komutlara, bilgisayar’a vs bağlı tabi).
Tahminen asgari 5-10 saniye, azami 5-10 dakika.
Bu tarz işlemleri (verimli bir şekilde) uygulamak için en önemli “Teknolojinin” ismi regex (Regular Expressions).
`regex` nedir?
regex konusunu (alnatım, örnekleme) ileride ele almayı düşündüğümden (aksilik kıçmazsa), özet bir tanım yapayım:
regex, regex-sözdizimi kurallarını işleyen kütüphanelerin genel ismi (çeşitleri var, mesela pcre).
Kısaca regex kullanımı adımları:
-
desentanımla/tasarla:
regex-sözdizimi kurallarına uygun birdesentanımla -
komut'a “ver”:
tanımladığındesen'i birkomut'a “ver” -
komutgörevini yapsın:
komutdesen'i bulup, görevini yapsın (mesela değişim işlemi (substitution))
NOT: “Sunuma” hizmet etsin diye adımları numaralandırdım. Tasarlanan desen bir komut ile kullanılacaksa (Python gibi bir yazılım dilinde değil yani), genelde bu adımlar tek bir "komut ve argümanları" tarzında şekillenir, ve 2)'ci noktanın doğruluğu sorgulanabilir. Örneğin:
# ➊ ➋ ➌
grep 'Mehmet Yer' Mehmet*2018*
➊ Komut – Mesela grep, sed, awk, find, …
➋ regex-deseni – Genel-Geçerli bilgi vermek zor. Değişik komutlar değişik regex-versiyonları kullanabiliyor.
➌ kabuk-deseni – bash-kabuğu'nda kullanabileceğin desenler için bak: GNU Bash Kılavuzu: Pattern Matching
Konuyu, birkaç örnek ile, biraz açalım:
Senaryo – 5.000 `txt`-dosyasında değişiklik yap:
Tanım:
- Bir klasörde 5.000 tane txt-dosyası var.
- Sadece dosya-ismi ‘
Mehmet’ adı ile başlayıp ‘2018’ sayısını içeren her bir dosyada, “Mehmet Yer” ismini “Mehmet Er” olarak değiştir.
Işlem:
Binbir yolu var. Işte bir iki tanesi.
DIKKAT: Lütfen notlara dikkat edin ve önemli dosyalar üzerinde herhangi bir işlem yapmadan önce DAIMA dosyaları yedekleyin!
Eğer dosyalar uçbirimde bulunduğunuz klasörün içinde ise ...
… yani örneğin komut satırına pwd yazıp Enter tuşuna bastığınızda geri bildirilen patika
/home/SIZINISMINIZ/dosyanın/patikası
ise, ve dosyalarınızda aynı patika'nın içinde ise
/home/SIZINISMINIZ/dosyanın/patikası:
Ahmet-Zengin-2017.txt
Derya-Deniz-2018.txt
Derya-Deniz-2017.txt
Mehmet-Yer-2018.txt
Mehmet-Er-2017.txt
Mehmet-Er-2016.txt
Özgün-Kobay-2018.txt
Özgün-Kobay-2017.txt
… bu komutları kullanabilirsiniz:
`sed`
NOT: Işlemi (kalıcı olarak -i) gerçekleştirmeden önce, desen'in (pattern) uyup uymadığını denemek istiyorsanız, -i opsiyonunu silerek komutu çalıştırın. Eğer kullandığınız desen'in istediğiniz sonucu verdiğinden emin olduysanız, aynı komutu tekrar -i opsiyonunu ekleyerek çalıştırın.
# Önce 'desen'i dene. '-i' opsiyonu işlem sonucunu direk dosyada uygular:
sed 's/Mehmet\s*Yer/Mehmet Er/g' Mehmet*2018*
# veya
sed 's/\<Mehmet\>\s*\<Yer\>/Mehmet Er/g' Mehmet*2018*
Eğer bir desen istediğiniz sonucu verdi ise, -i opsiyonunu tekrar ekleyerek değişikliği direk dosyaya uygulayın:
# En basit hali. Pek güvenli (tanım 'kesin' değil) sayılmaz.
sed -i 's/Mehmet\s*Yer/Mehmet Er/g' Mehmet*
# Biraz daha güvenli
sed -i 's/\<Mehmet\>\s*\<Yer\>/Mehmet Er/g' Mehmet*
Eğer dosyalar başka bir yerde (patika) ise, mesela şu komutları kullanabilirsiniz:
`find` ve `sed`
find Dosyaların/PATIKASI -type f -name "Mehmet*2018*" -exec sed 's/\<Mehmet\>\s*\<Yer\>/Mehmet Yer/g' '{}' \;
Devamı:
Deney ortamı oluşturan bir betik bitti sayılır. Yakında eklerim.
Şimdilik bu kadar
